Το άσπρο μαλλί του Ιβάν Γιοβάνοβιτς

Εξαιρετικό το άρθρο του Γιάννη Πάγκου (εργάζεται στη NOVA) για τον Γιοβάνοβιτς και τον Ηρακλή. «Η φωτογραφία είναι μπροστά σου. Το μαλλί του Ιβάν Γιοβάνοβιτς είναι άσπρο. Βαμβάκι (περίπου…). Με άσπρα μαλλιά ο Σέρβος τεχνικός έφτασε στη μεγαλύτερη (μέχρι την επόμενη…) στιγμή της προπονητικής του καριέρας. Με άσπρα μαλλιά… Δεν τον λες (φυσικά και δεν τον λες) και μεγάλο τον γεννημένο στις 8 Ιουλίου του 1962, Γιοβάνοβιτς. Το άσπρο μαλλί φυσικά και δεν είναι, απαραίτητα, κριτήριο ηλικίας για κανέναν. Ειδικά, αν νιώθεις, σε αυτό που κάνεις, ως ορεξάτος έφηβος και ζεις πρωτόγνωρες καταστάσεις. Το άσπρο μαλλί όμως έχει τον δικό του συμβολισμό, στο μαλλί της υπομονής χωρίς να σταματάς να παλεύεις για αυτό που αγαπάς. Με άσπρο μαλλί ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς πανηγύρισε μια τεράστια επιτυχία. Την πανηγύρισε με μια κυπριακή ομάδα όταν σφύριξε για τελευταία φορά στο παιχνίδι στην Αγία Πετρούπολη ένας Γερμανός διαιτητής.

Κύπρος και Γερμανία… Δύο χώρες που ευρωπαϊκά τον πικράνανε τον Γιοβάνοβιτς. Ητανε το 1988 και ήταν ένα παιχνίδι στην τότε Ανατολική Γερμανία. Ηταν ο τελικός του Κυπέλλου (τότε) Ράπαν και σήμερα Ιντερτότο. Ο Ιβάν ήταν ο αρχηγός στη Ραντ Βελιγραδίου και έπαιζαν με την Καρλ Τσάις Ιένα. Ηταν το παιχνίδι που θα έκρινε τον τίτλο στον θεσμό και η νικήτρια ομάδα θα έπαιρνε περίπου 100.000 γερμανικά μάρκα. Δεν είχε δηλαδή πρόκριση και συμμετοχή στο ΟΥΕΦΑ. Βάση των κανονισμών το παιχνίδι το διαιτήτευσε Ανατολικογερμανός διαιτητής. Αν δηλαδή έπαιζαν στο Βελιγράδι θα το σφύριζε Σέρβος. Η Ραντ με έναν βαθμό θα έπαιρνε τον τίτλο. Από ένα σημείο και μετά, η Ραντ άρχιζε να έχει τρομερά παράπονα από τη διαιτησία. Ο Γιοβάνοβιτς αποβλήθηκε με δεύτερη κίτρινη κάρτα κάπου στο 80’, η Ραντ κρατούσε το 0-0 κι ενώ το παιχνίδι πήγαινε προς το τέλος. Ο διαιτητής αφήνει αρκετά λεπτά καθυστερήσεων και από τον πάγκο της Ραντ, φωνάζουν «τελείωσε…». Η ένταση ήταν τρομερή και η κατάσταση γίνεται ανεξέλεγκτη όταν στις καθυστερήσεις η Καρλ Τσάις Ιένα σκοράρει και παίρνει το παιχνίδι με τους ανθρώπους της Ραντ να φωνάζουν στον διαιτητή για καθαρό οφ σάιντ. Το τι γίνεται είναι δύσκολο να περιγραφεί. Τα επεισόδια είναι εκτεταμένα, οι παίκτες της Ραντ περικυκλώνουν τον διαιτητή, κάποιοι δεν συγκρατιούνται και τον χτυπάνε.

Η ΟΥΕΦΑ όταν πήρε τις εκθέσεις του διαιτητή για το παιχνίδι ήταν αμείλικτη. Τιμώρησε τέσσερις παίκτες της Ραντ με ισόβιο αποκλεισμό από κάθε ευρωπαϊκή διοργάνωση και μαζί τιμώρησε και τον Ιβάν Γιοβάνοβιτς με τετραετή αποκλεισμό από κάθε ευρωπαϊκή διοργάνωση. Γιατί τον Ιβάν; Για παραδειγματισμό, επειδή ήταν ο αρχηγός της ομάδας και όχι γιατί συμμετείχε στα επεισόδια. Αλλωστε σε εκείνο το χρονικό σημείο, μετά την αποβολή του, δεν ήταν καν στο γήπεδο. Η Ραντ έκανε έφεση για όλους, έκανε έφεση και για τον Ιβάν. Η ΟΥΕΦΑ δεν δέχτηκε καν να συζητήσει την έφεση για τους τέσσερις, τη συζήτησε όμως για τον Γιοβάνοβιτς. Και τα τέσσερα χρόνια τα έκανε δύο. Μέχρι όμως να τελεσφορήσουν τα δικαστήρια, ο καιρός είχε περάσει. Τι είχε συμβεί στο περίπου εξάμηνο που μεσολάβησε;

Ο Γιοβάνοβιτς είχε συμφωνήσει σε όλα με τη γαλλική, Μετς. Κι ο τότε προπονητής της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, ο σπουδαίος, ο τεράστιος, Ιβιτσα Οσιμ, είχε καλέσει τον Γιοβάνοβιτς στη μεγάλη εθνική και ο Ιβάν ετοιμαζόταν για το ντεμπούτο του. Όταν κοινοποιήθηκε η (νέα) ποινή από την ΟΥΕΦΑ, η Μετς έκανε πίσω για τη μεταγραφή και ο Οσιμ αναγκάστηκε να αποσύρει την πρόσκληση μιας και ο Ιβάν δεν θα έπαιζε με την Εθνική. Αν το έκανε (τι σύμπτωση…) το παιχνίδι που θα ντεμπουτάριζε θα ήταν ένα με την Εθνική Ελλάδας που είχε γίνει τότε.

Όταν ο Γιοβάνοβιτς είχε έρθει στον Ηρακλή κουβαλούσε την τιμωρία των δύο χρόνων. Ετσι, δεν μπόρεσε να παίξει στα παιχνίδια με τη Σιόν και με τη Βαλένθια. Το επίσης αξιοσημείωτο αυτής της ιστορίας είναι ότι δεν μπόρεσε να παίξει, μαζί, ποτέ, με τον Βασίλη Χατζηπαναγή σε επίσημο παιχνίδι. Όταν ο Χατζηπαναγής επέστρεψε για το παιχνίδι με τη Βαλένθια, ο Γιοβάνοβιτς ήταν, φυσικά, ήδη στην ομάδα. Ηταν όμως τιμωρημένος και δεν μπόρεσαν οι δύο να ενώσουν τις δυνάμεις τους (και όλοι καταλαβαίνουν τι θα σήμαινε αυτό, αγωνιστικά, για τον Ηρακλή) στο γήπεδο. Χατζηπαναγής και Γιοβάνοβιτς έκαναν, μαζί, μόνο προπονήσεις για περίπου έξι μήνες. Σε επίσημο παιχνίδι δεν έπαιξαν ποτέ… Είναι κι αυτό μία από αυτές τις περίεργες, κακού συναπαντήματος, στιγμές του Ηρακλή στην ευρωπαϊκή του πορεία που πονάνε. Σαν την κόντρα, το δοκάρι και μέσα, στο Καυτανζόγλειο, με τη Βίσλα, ομάδα που παρεμπιπτόντως έπρεπε (και το έκανε) να πετάξει (τον προηγούμενο Αύγουστο) έξω από τη διοργάνωση ο ΑΠΟΕΛ για να περάσει αυτός στους ομίλους και όχι η πολωνική ομάδα.

Γερμανία και Κύπρος… Μπαίνοντας ο στατιστικολόγος στην καρτέλα του Γιοβάνοβιτς στην επίσημη ιστοσελίδα της ΟΥΕΦΑ εισπράττει την πληροφορία ότι το ευρωπαϊκό του ντεμπούτο ήταν το παιχνίδι Ηρακλής-Ανόρθωση, 4-2, στις 19 Σεπτεμβρίου του 2002. Ο στατιστικολόγος το σημειώνει στα κιτάπια του, τα κλείνει και φεύγει. Του είναι αρκετό ως πληροφορία. Πού να ήξερε όμως τι πίκρα κρύβεται πίσω από αυτό… Πίκρα για τον Ηρακλή, πίκρα για τον κόσμο, πίκρα για τον Γιοβάνοβιτς, για την ομάδα, τους παίκτες για ένα παιχνίδι που αντί να «τελειώσει» η πρόκριση (βάση εικόνας του παιχνιδιού) στην Πολίχνη, υπέρ του Ηρακλή, πήγε στην Κύπρο στο δεύτερο παιχνίδι με τη συνέχεια της ιστορίας να είναι γνωστή. Εκείνος ο αποκλεισμός ουσιαστικά τερμάτισε για τον 40χρονο τότε, προπονητή, την πρώτη φάση συνεργασίας με τον Ηρακλή. Θα ακολουθούσαν άλλες δύο και τα όσα έγιναν είναι γνωστά.

Ανεξάρτητα από το ποια άποψη έχει ο καθένας για τον Γιοβάνοβιτς δεν μπορεί να προσπεράσει κάτι. Οταν η κάμερα τον πιάνει να κακομουτσουνιάζει στον πάγκο «χώνοντάς» τα σε κάποιον παίκτη του με τα δόντια σφιγμένα δεν είναι γιατί θέλει να το… παίξει στον τηλεθεατή ότι ζει το παιχνίδι. Είναι γιατί αυτό του το πείσμα δεν θα τον αφήσει ποτέ. Είναι γιατί αυτό του το πείσμα τον έκανε να πει ότι… «είμαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον αθλητισμό γενικώς», λίγα λεπτά μετά που οι οπαδοί του ΑΠΟΕΛ (άλλη σύμπτωση κι αυτή…) τραγουδούσαν το «δεν θα σ’ αφήσω ποτέ». Είναι γιατί αυτό το πείσμα έφερε τον ίδιο και τον ΑΠΟΕΛ εκεί που πολύ εύστοχα ο ίδιος είπε. «Καταφέραμε κάτι που πριν από τρεις μήνες, δεν είχαμε καν δικαίωμα να το ονειρευτούμε». Δεν είχαμε καν δικαίωμα να το ονειρευτούμε…

Ο Γιοβάνοβιτς έχει πει για τον Ηρακλή ότι… «είναι πάντα στην καρδιά μου. Από τον Ηρακλή πήρα πάρα πολλά, πιστεύω ότι έδωσα και πολλά και είμαι πάντα ευγνώμων για αυτό. Είναι τιμή μου που ήμουν και παίκτης και προπονητής σε αυτήν την ομάδα». Η φωτογραφία του Γιοβάνοβιτς ενός ανθρώπου που η διαδρομή του δεν είχε ευθείες (μόνο…) αλλά και ανηφόρες και πολλές στροφές είναι μια φωτογραφία με πείσμα που δεν σε αφήνει ποτέ. Κι έχει αξία γιατί ο κόσμος του Ηρακλή γνωρίζει καλά αυτόν τον άνθρωπο και μπορεί να νιώσει καλύτερα και τα λόγια του και τα σφιγμένα του χαρακτηριστικά. Κι είναι τέτοιες φωτογραφίες που χρειάζεται ο Ηρακλής μαζεμένες, από όλους, συνεχώς. Να ενώνονται τα μικρά, ατομικά, πείσματα και να κάνουν ένα μεγάλο, ένα τεράστιο…

Οι μεγάλες ομάδες έχουν πολυκλαδική ιστορία. Ο Ηρακλής είναι μεγάλη ομάδα και η ιστορία του απλώνεται παντού. Οι αιτίες και οι αφορμές για να ασχολείται κάποιος με την ιστορία του Ηρακλή είναι καθημερινές. Κάθε ώρα... Και για αυτό κανείς δεν θα υποχρεώσει σε λήθη την ιστορία αυτής της ομάδας, αν έτσι νόμιζαν. Το παραπάνω πάει σε όσους πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να τη θάψουν αυτή την ιστορία υποχρεώνοντας και βάζοντας τον Ηρακλή σε μια απροκάλυπτα εξοργιστική περιπέτεια νομίζοντας ότι αυτός ο σύλλογος θα λυγίσει».